Zorginstellingen maken zich op voor handhaving wet DBA

Voor goede zorg is de flexibele inzet van zzp’ers steeds meer nodig. Dat brengt uitdagingen met zich mee, zeker nu de overheid de Wet DBA gaat handhaven. Lang niet alle flexibele zorgprofessionals zijn ondernemers voor de belastingdienst en lang niet alle inhuurcontracten of werkafspraken voldoen aan de eisen van de wet. Die eisen zijn in de zorg bovendien erg lastig na te leven en te controleren. Dit vraagt om een kritische blik op arbeidsrelaties binnen de zorg.

Vanaf 2025 gaat de Belastingdienst scherper controleren op de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA). De wet is bedoeld om de arbeidsrelatie tussen zzp’ers en opdrachtgevers duidelijker te maken en om schijnzelfstandigheid te voorkomen, zodat het flexibele personeel dat wordt ingehuurd ook echt als zelfstandig ondernemer werkt. Dit zorgt voor veel onrust in de zorgsector, omdat de toetsingscriteria van de Belastingdienst vaak niet van toepassing zijn in de zorg.

‍

Standaardindicatoren voor schijnzelfstandigheid niet afdoende 


Voor het bepalen van arbeidsrelaties werkt de Belastingdienst met indicatoren zoals de mate van risico die de ondernemer loopt, het bepalen van eigen werktijden, het aanschaffen van eigen materialen en de mate van autonomie bij in uitvoeren van het werk. het volledig zelf kiezen van werkregio’s. De Belastingdienst heeft een lijst met 10 indicatoren opgesteld voor het beoordelen van de arbeidsrelatie en volgt een holistische benadering: bij de beoordeling maakt de Belastingdienst een inschatting op basis van al deze indicatoren samen. Veel van de indicatoren werken niet goed in de zorg, waar vaak met roosters, protocollen en vast materiaal gewerkt wordt.
Kader: “Op 1 januari 2024 waren er 206.592 ondernemers in de zorg. Blijven deze professionals behouden voor de zorgmarkt?”

‍

Zorginstellingen in de knel 


Het is dus eigenlijk onduidelijk hoe zorginstellingen kunnen toetsen of ingehuurde zzp’ers ook daadwerkelijk als ondernemers gezien worden. Daniël Waanders, Bestuurslid bij Stichting ZOIZ: “Zorginstellingen worstelen met een enorm vraagstuk. Ze moeten aan Wet DBA voldoen, maar ook aan hun zorgplicht. Ze moeten zzp’ers inhuren om de nodige zorg te kunnen bieden. Zzp’ers zijn er in deze markt genoeg maar echte ondernemers, die zijn moeilijker te vinden. Bovendien is het erg moeilijk om aan te tonen dat zij ook daadwerkelijk ondernemer zijn.”

‍

Fiscaal kompas geeft richting maar geen zekerheid


Om schijnzelfstandigheid in de zorg te voorkomen, is het belangrijk om te letten op andere indicatoren, zoals de mate van zelfstandigheid in de uitvoering van het werk, de aanwezigheid van een gezagsverhouding en de vrijheid voor een zzp’er om andere opdrachten aan te nemen. Hierover zijn nog geen bindende afspraken gemaakt met de Belastingdienst maar de Brancheorganisaties Zorg publiceerden op 1 juli 2024 het Fiscaal Kompas ZZP Zorg, met richtlijnen voor ondernemers en instellingen. 
https://www.flexnieuws.nl/2024/08/brancheorganisaties-komen-met-fiscaal-kompas-zzp-zorg-richtlijn-inhuur-zzp/ “Die richtlijnen geven geen garantie maar bieden wel houvast”, zegt Waanders.
Grote administratieve opgave?
Zorginstellingen werken soms wel met tientallen of honderden zzp’ers. Al deze zzp’ers controleren op alle aspecten van het ondernemerschap is een enorme administratieve opgave. Eentje die niet bij de zorginstellingen of zzp’ers zou moeten liggen, vindt Waanders:
“Stichting ZOIZ wil alle betrokken instellingen en ondernemers ondersteunen bij het voldoen aan alle wettelijke verplichtingen. Daarom zijn wij een keurmerk gestart dat precies dat werk uit handen neemt. Het voorkomt fraude door alle certificaten van zzp’ers te checken bij de bron, legt alle zzp’ers langs het Fiscaal Kompas en werkt samen met juristen en fiscalisten aan juridisch en fiscaal goede modelcontracten.”

‍

Wetgeving in ontwikkeling

De Wet DBA en de handhaving is nog niet uitgekristalliseerd. De zorgsector moet de ontwikkelingen goed in de gaten houden. Stichting ZOIZ legt zich daarop toe, en het keurmerk ontwikkelt mee. Waanders: “Wij richten ons op het inzichtelijk maken van deze regels en het ontwikkelen van een oplossing die werkt voor de hele zorgsector. Wij hebben veel expertise en een sterk netwerk. Daarmee zijn we snel op de hoogte en kunnen vlot op veranderingen inspelen. We verwachten dat er in 2025 veel koersbepalende besluiten zullen vallen, en daar zitten we bovenop.”

‍

Over Stichting ZOIZ

ZOIZ is een onafhankelijke stichting zonder winstoogmerk. Wij zetten ons in voor een zorgsector waarin zelfstandige zorgprofessionals betrouwbaar en goed opgeleid zijn. Met ons keurmerk zorgen we ervoor dat zzp’ers voldoen aan de wet- en regelgeving en voorkomen we schijnzelfstandigheid. Zo is werken in de zorg goed geregeld.
Meer informatie over ZOIZ en Keurmerk ZOIZ staat op www.zoiz.nl

‍